Daarom heeft Human Talent Group in de gehandicaptenzorg het programma “Gewoon bijzonder, bijzonder gewoon” ontwikkeld. Dit programma is gebaseerd op omgevingsgerichte benaderingen zoals Triple C en Heijkoop, waarbij medewerkers worden geholpen om “voorbij het probleemgedrag te kijken” en de cliënt te bieden wat hij of zij nodig heeft.
Module 1 Een omgevingsgerichte benadering
Bij omgevingsgerichte benaderingen richten we ons niet op het moeilijk verstaanbare gedrag, maar kijken we vooral naar welke omgeving (ook wel context genoemd) iemand nodig heeft om een zo normaal mogelijk leven te kunnen leiden. In deze eerste module zoomen we in op ‘omgeving’ of ‘context’ en bespreken we de impact ervan.
Duur: 30 minuten online, 3 werkvormen
Module 2 Mijn visie en kernwaarden
In deze tweede module bekijken we welke kernwaarden voor jou belangrijk zijn en hoe deze passen bij een omgevingsgerichte benadering, bijdragen aan het normaliseren van het leven en helpen bij het bieden van de juiste context. Het ontwikkelen van waarden doen we samen door te reflecteren en in dialoog te gaan over wat we eronder verstaan. We nodigen je uit om hieraan deel te nemen.
Duur: 30 minuten online, 6 werkvormen
Module 3 Behoeften van de cliën
Begeleiding en behandeling bij omgevingsgerichte benaderingen zijn gericht op het voldoen aan de menselijke behoeften van cliënten. Door maximaal tegemoet te komen aan die behoeften zal probleemgedrag verminderen en zal de cliënt steeds meer een ‘normaal leven’ kunnen leiden en ervaren. Dit vereist dat we goed kijken naar de behoeften die voor elke cliënt belangrijk zijn en hoe we daarop kunnen inspelen. In deze module gaan we hier samen mee aan de slag.
Duur: 30 minuten online, 3 werkvormen
Module 4 Behandeling
Behandeling betekent primair het bieden van de juiste context, zodat de cliënt de weg naar een normaal leven kan inslaan. Maar wat houdt een juiste context precies in? Waar letten we op? Welke rol speelt jouw relatie met de cliënt? En hoe ontwikkel je stapsgewijs zo’n relatie met de cliënt dat deze bereid is deze reis met jou aan te gaan?
Duur: 30 minuten online, 5 werkvormen
Module 5 Competentieontwikkeling
Ieder mens wil zich ontwikkelen! We werken aan de ontwikkeling van competenties. Dit begint bij het stellen van doelen: waaraan wil de cliënt werken? In deze module gaan we samen aan de slag met het stellen van doelen en competentiegerichte begeleiding.
Duur: 30 minuten online, 3 werkvormen
Module 6 Begeleiden
Natuurlijk heeft elke begeleider zijn eigen begeleidingsstijl, waarin hij of zij zijn of haar eigen karakter en aanpak meeneemt. Maar hoe kun je je manier van begeleiden op de juiste manier afstemmen op de behandelfase, het ontwikkelingsniveau en de situatie? En wat werkt er precies? Kortom, er valt genoeg te overdenken en ervaringen uit te wisselen.
Duur: 30 minuten online, 5 werkvormen
Module 7 Ontwikkelingsgericht dagprogramma
We hebben ontdekt welke visie en waarden voor ons leidend zijn. We hebben ontwikkelingsdoelen gesteld. We weten hoe we onze begeleidingsstijl hiermee moeten afstemmen. Nu is het tijd om ervoor te zorgen dat dit alles op een goede manier in de praktijk wordt gebracht. Om dit te kunnen doen, werken we met een dagprogramma: het middel om competentiegroei te bevorderen.
Duur: 30 minuten online, 5 werkvormen
Module 8 De ijsberg
Gedrag is wat we zien. Dat is slechts het topje van de ijsberg. In traditionele benaderingen staat probleemgedrag centraal en wordt het gedrag verklaard door middel van een diagnose. Bij omgevingsgerichte benaderingen wordt probleemgedrag gezien als betekenisvol gedrag. De cliënt wil ons iets vertellen, namelijk welke context hij of zij nodig heeft. Daarom nemen we afscheid van het idee dat probleemgedrag direct voortkomt uit een stoornis of afwijking. Maar wat kunnen we dan wel met al die diagnoses?
Duur: 30 minuten online, 5 werkvormen
Module 9 Samen werken, samen leren
Bij cliënten met moeilijk verstaanbaar gedrag is (nog) niet weten volkomen normaal. Dat hoort bij het werken met deze doelgroep. Het is begrijpelijk dat je soms uit onmacht grijpt naar interventies waar je, vanuit je visie en kernwaarden, eigenlijk niet achter staat. De uitdaging ligt in het creëren van een open en waarderende leercultuur, waarin je je kwetsbaar durft op te stellen naar elkaar. We moeten elkaar durven vragen om hulp en bevragen wanneer we iets zien wat vragen oproept. Alleen op die manier kunnen we van elkaar leren.
Duur: 30 minuten online, 8 werkvormen
Module 10 Begeleidingstechnieken
We worden steeds concreter: van visie en waarden naar begeleidingsstijl en nu naar begeleidingstechnieken. Een begeleidingstechniek is kennis, een vaardigheid of een hulpmiddel dat je gebruikt in de begeleiding om een doel te bereiken. Je kunt de techniek in elke fase van de behandeling toepassen. In deze module behandelen we verschillende begeleidingstechnieken en kijken we hoe ze passen binnen de omgevingsgerichte benaderingen.
Duur: 30 minuten online, 10 werkvormen
Over het programma
Het programma is een implementatieprogramma op maat dat naadloos aansluit bij de bestaande context (contextuele benadering) en is gebaseerd op drie pijlers: 1. Elke cliënt de juiste plek geven. 2. Goed opgeleide vakbekwame medewerkers. 3. Een ondersteunende organisatie.
Op basis van een grondige verkenning wordt geanalyseerd waar de afdeling/het rayon momenteel staat en wat er nodig is om deze verder te ontwikkelen.
Het programma bestaat uit begeleiding en advisering van het bestuur, het managementteam en zorgmanagers, evenals een blended programma voor de ontwikkeling van alle medewerkers. De hierboven beschreven programmalijn wordt op maat gemaakt om aan te sluiten bij de ontwikkelingsfase waarin de medewerkers zich bevinden.
Train-de-trainer
Dit blended programma wordt aangeboden volgens het “train-de-trainer” model. Het train-de-trainer programma traint leidinggevenden in vaardigheden om gedragsverandering over te brengen, te oefenen en ervoor te zorgen dat het beklijft. Daarnaast werken we aan kennis en expertise op het gebied van het onderwerp. We ondersteunen leidinggevenden bij het implementeren van het programma, waarbij ze samen met medewerkers aan de slag gaan. We benaderen dit alles vanuit een positieve en waarderende aanpak en laten zien hoe we in de dagelijkse praktijk aandacht kunnen besteden aan leren en ontwikkelen.
